Lokatie
WOII vliegveld Maldegem
Interne nummering
Mal 15
Type structuur
Manschappenruimte - FA Unterstand
Toegankelijkheid

Structuur is vrij en als stal gebruikt. Hij kan wel niet bezocht worden zonder toelating van de eigenaars gezien deze volledig op privéterrein is gelegen. De structuur werd ook door mijzelf nog niet in detail geprospecteerd.

Routebeschrijving om deze structuur te vinden:
  • De structuur is 1 van 2 structuren op een weiland tussen Kampeldreef en de Pot- en Zuidhoutstraat.
  • Het is de grootste structuur het kortstbij de Pot en Zuidhoutstraat.
  • Je kan ze het best bekijken vanaf een smalle voetwegel vanaf deze laatste straat.
Oude kaarten van toepassing voor deze structuur
  • Kaart: Oude RAF kaart daterend van 13/02/1945 (dus reeds na de bevrijding) van het vliegveld van Maldegem - Erfgoednota IOED Meetjesland. Ondanks dat deze kaart het ganse vliegveld zou beschrijven, zijn deze structuren buiten de grenzen van deze kaart gelegen. Ze zouden zuidelijk van de meest oostelijke randen van het hier getekende vliegveld te zoeken geweest zijn.

Luchtfoto Google Earth waarbij op basis van een summiere kaart van het Belgische leger uit 1947 werd gepoogd het vliegveld te begrenzen op een actuele luchtfoto.

Deze structuren zijn te zoeken in dit geval op het smallere weiland kort tegen de rand met een donkerder groen getekend groter weiland noordwestelijk ervan.

Luchtfoto's horende bij deze structuur:

Luchtfoto 1945 - Collectie Geert Beelaert

Op deze luchtfoto zie je de cluster van structuren die te vinden waren langs de Pot en Zuidhoutlaan nog veel intacter staan. Het rode vierkant die u ziet was een met prikkeldraad afgesloten terrein dat de huidige Kampeldreef kruiste en op die manier afsloot. Onderaan tegen de Pot en Zuidhoutstraat zie je nog altijd de identiek dezelfde hoeve die heden ook nog bestaat. De totale cluster omvatte allicht een 5 tal structuren waar er heden nog maar 2 van bestaan.

In deze cluster stond ook lichter FLAK-geschut opgesteld. Allicht 20 mm.

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Detailfoto van deze zone van het vliegveld in 1971. Je herkent steeds duidelijk de bijna haakse bocht in de Pot- en Zuidhoutstraat. Meer zuidelijk ligt dan een hoeve. Iets verderop zie je een donkerder getekend wegeltje lopen vanaf de weg, noordwestelijk de velden in. Volledig op het uiteinde, toen kort voor een open kouter, liggen deze 2 structuren op een smal perceeltje land.

 

Luchtfoto 2023 Google Earth

Detail van dezelfde zone. De structuren zijn te zoeken voor het grote donkergroene perceel.

Detail Luchtfoto 2023 Google Earth

Deze structuur is de meest zuidelijke en grootste van de 2 structuren op deze foto.

Detail Luchtfoto 2023 Google Earth

Op deze luchtfoto zijn ongeveer dezelfde zaken aangeduid dan bij de foto hogerop uit 1945. (Aangevuld door Geert Beelaert)

Localisatie van de structuur bij de site
  • Zuidelijk van het vliegveld, reeds buiten de standaardgrenzen ervan.

Functie van de structuur

  • Origineel bevond zich hier tussen Pot en Zuidhoutstraat en de Kampeldreef een cluster van allicht 4 a 5 structuren die uiteindelijk een luchtafweercentrum vormden in de directe omgeving van het vliegveld maar niet echt inbegrepen zaten in het eigenlijke terrein hiervoor aangeduid.
  • In totaal zouden er rond het vliegveld zo een 5 tal buiten de grenzen van het vliegveld liggende luchtafweersites gelegen hebben.
  • Er was hier een vierkant domein dat de huidige onverharde Kampeldreef kruiste afgesloten met prikkeldraad zodat het niet meer toegankelijk was voor vrij verkeer of passage.
  • Er was zeker buiten de 2 nog aanwezige structuren nog een munitie-opslagplaats die origineel verborgen zat onder een berm grond. In 2006 was deze munitie-opslag alvast vrijgezet en zichtbaar maar deze blijkt ondertussen eveneens gesloopt en verdwenen.
  • De hier omschreven structuur betreft de grootste van de 2 nog aanwezige structuren op deze locatie, de manschappenbunker. Welke detailfuncties deze dan had is tot op heden zeker niet duidelijk. Mogelijks waren dit burelen, beperkte opslagplaatsen, een kleine electriciteitskabine,...
Beschrijving van de structuur
  • Het gebouwtje hier beschreven als een manschappenruimte was intern opgedeeld in een aantal verschillende kamers.
  • Deze structuur had slechts 1 toegangsdeur in zuidelijke richting en daarnaast geen enkele echte nooduitgang buiten de aanwezige ramen.
  • Bij deze structuur is de opbouw allicht zodanig dat je bij het binnenkomen langs de enige deur, in een kamertje uitkomt met links nog eens 1 kamertje en rechts nog 2 andere, iets grotere ruimtes.
  • Alle binnendeuren lagen in 1 lijn zodat ze ongeveer een gang vormden langs de voorgevel van de structuur.
  • Langs de voorzijde had de structuur in elk van de kamers 1 gelijkaardig raam.
  • Op de zijkant links was er ook nog 1 raam.
  • De wanden waren opgemaakt uit in baksteen gemetste bekistingen (caissons) die daarna werden volgestort met beton of baksteenbrokkenbeton.
  • De volledige achterwand, alsook de wand in oostelijke richting, hadden geen ramen.
  • In de achterwand zitten enkel 2 ventillatiegaten, naar de bovenzijde van wand toe.
  • Het plafond is gevormd door een ter plaatse gestorte betonnen plaat, gestort in de vorm van een zadeldak.
  • Op het dak heeft de structuur nog een zeskantige schouw.

Bouwplannen horende bij deze structuur - opgesteld door Kurt Waelbroeck (MKB bunkertours)

Grondplan van deze structuur.

De zuidkant van deze structuur is aan de bovenzijde getekend. Je ziet er de enige deur getekend. In elk van de kamers is er nog 1 raam aanwezig. De kamer rechts getekend, heeft ook nog 1 raam in de zijmuur. Het raampje in de achterwand, bestaat in het echt niet. Het kamertje met de toegang heeft in de achterwand nog 2 ventillatienissen.

Deze bunker is allicht een volledig gespiegelde versie van de structuur Mal 13 langs de Ringbaan.

3D voorstelling van deze structuur vanaf de voorzijde gezien.

Detail van de voorzijde.

Detail van de voorzijde en de linker zijkant met ook achteraan nog een raampje.

Actuele toestand van deze structuur:
  • De structuur is in detail nog niet geprospecteerd geweest en de beschrijving is dan ook opgemaakt op basis van wat vanaf de buitenzijde reeds te zien valt.
  • De structuur is allicht altijd al op het weiland gebruikt geweest als stal voor dieren.
  • De baksteenwanden van deze structuur zijn opgetrokken in bakstenen caissons die bij de bouw dan zijn opgevuld met beton of betonbrokkenbeton. Bij deze structuur zijn deze wanden nog zeer intact.
  • Het dak is eveneens ter plaatse gestort en vrij dik gewapend beton, gegoten in de vorm van een vrij plat zadeldak. Dit dak is bij deze structuur zeker nog in zeer goede staat.
  • Aan de binnenzijde zullen allicht minimaal tegen het plafond nog de resten te zien zijn van een schouw. Deze restanten zitten waar aan de buitenzijde de zeskantige sokkel te vinden is. Bij deze structuur lijkt dat wel degelijk een schouw te zijn geweest.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan deze structuur:
  • De structuur is heden gebruikt als een stal voor dieren.
  • Voor de rest geen details en verhalen gekend.

Foto's allicht rond 1980 - Collectie F. Dumez

De foto toont de beide structuren op een toen nog minder uitgewerkt weiland.

Foto's anno 2007 - Collectie Tristan Cools

We kijken in dit geval op de beide structuren komende vanaf de Kampeldreef De hier besproken structuur staat in dit geval rechts op de foto.

De 2 structuren nog zeer intact op een kleine weilandje.

Foto's anno 2020 - Eerste eigen prospectie zonder de structuur intern in detail te prospecteren

Het wegeltje vanaf de Pot- en Zuidhoutstraat waarlangs de structuren het gemakkelijkst te bekijken vallen.

Heden worden de structuren bewaakt door deze beren.

Detail van de voorzijde en de rechter zijkant. Op deze zijkant zijn er alvast geen ramen te bespeuren.

Voorzijde van deze structuur met 1 toegang. Links in dit geval nog 1 kamertje met 2 ramen in 2 verschillende gevels. Rechts nog 2 kamers met elk 1 raam aan de kant van de voorzijde.

De linker zijkant met naar achteren toe nog 1 raam.

Ook de achterzijde had in dit geval geen ramen.

Wel zie je opnieuw ter hoogte van het kamertje met de toegangsdeur 2 ventillatiegaten tegen de dakrand. Ook is er in dit geval een schouwtje zichtbaar met zeskantige stenen. Dit is in dit geval blijkbaar nog vrij intact aanwezig.

Bijkomend gebruikte bronnen:

  • Geert Beelaert voor meer details over de cluster ter hoogte van de Pot en Zuidhoutstraat.
  • MKB bunkertours voor bijkomende info van deze Duitse structuren en de bijhorende plannen.
  • De gebruikte plannetjes zijn de gespiegelde plannen van de structuur Mal 13 langs de Ringbaan.